Φιντέλ  Κάστρο (1926-2016) : Ο ρόλος της ηγετικής προσωπικότητας (γενικά και συγκεκριμένα)-Γράφει ο Μανώλης Γαλανομάτης.

1030

%ce%bc%ce%b1%ce%bd%cf%8e%ce%bb%ce%b7%cf%82-%ce%b3%ce%b1%ce%bb%ce%b1%ce%bd%ce%bf%ce%bc%ce%ac%cf%84%ce%b7%cf%82

Άρθρο που δημοσιεύεται στην έντυπη έκδοση της «ΝΗΣΙΩΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ» του Σαββάτου 7  Ιανουαρίου που κυκλοφορεί.

 Η ηγετική προσωπικότητα είναι η  Συνείδηση της Νομοτέλειας (=η Νομοτέλεια που προχωρεί συνειδητά).

Ο Φιντέλ ήταν η Συνείδηση της πραγματικότητας και της προοπτικής της Κούβας,μεγάλο μέρος της οποίας (Συνείδησης) είχε  ιστορικό (=καθολικό +σημαντικό+διδακτικό) χαρακτήρα.

Παρά το ότι πολλά γράφτηκαν και θα γραφούν ακόμα από πιο κατάλληλους από μας για τον Φιντέλ, θεωρούμε χρέος μας ν’ αναφερθούμε και μεις στον ρόλο του Φιντέλ επιμένοντας κυρίως στον ρόλο της ηγετικής προσωπικότητας γενικά ,αλλά και συγκεκριμένα στην περίπτωση της ηγετικής προσωπικότητας του Φιντέλ.

1) Η αναγκαιότητα της ηγετικής προσωπικότητας

Η πιο βαθιά ουσία της κοινωνικής Νομοτέλειας είναι η αντιστοιχία των Παραγωγικών Σχέσεων με τις Παραγωγικές Δυνάμεις. Αν η κοινωνία με την κοινωνικοποιημένη Φύση ήταν ανοικτό και ελεύθερο πεδίο (=αν η σύσταση της δεν ήταν από  αυτόνομες ανθρώπινες βουλήσεις),δεν θα είχαμε ανάγκη  από ηγετικές προσωπικότητες : η κοινωνία θα προχωρούσε αυθόρμητα [όπως η ζωή προχωράει σύμφωνα με τον Νόμο της Φυσικής Επιλογής).

Πλην όμως πάνω στην κοινωνική Βάση της αντιστοιχίας Παραγωγικών Σχέσεων-Παραγωγικών Δυνάμεων επικάθεται ένα πλέγμα Θεσμών και Ιδεών,το Εποικοδόμημα.

Όχι μόνο επικάθεται ,αλλά και επιδρά ενεργά επί της κοινωνικής Βάσης πότε συγκρατώντας και πότε σπρώχνοντας μπρος τις Παραγωγικές Σχέσεις. (=πότε εδραιώνοντας το παλιό

Κοινωνικό Σύστημα και πότε αλλάζοντας το με ένα άλλο πιο προοδευτικό). Η ηγετική προσωπικότητα είναι η αιχμή του Εποικοδομήματος για συντήρηση ή Αλλαγή του Συστήματος. Με την ηγετική προσωπικότητα τόσο η συντήρηση,όσο και η Αλλαγή παίρνουν συνειδητό και σχεδιασμένο χαρακτήρα.

 2) Η Κούβα υπό τις ΗΠΑ

Το κοινωνικό Σύστημα (=κοινωνικήΒάση+Εποικοδόμημα) της κάθε Χώρας εξαρτάται από τις ιδιαίτερες συνθήκες και την Ιστορία της ,αλλά και από την σχέση της κάθε Χώρας με τον έξω Κόσμο.

Η αναγκαιότητα της ηγετικής προσωπικότητας επαυξάνεται με το καθήκον της σωστής απεικόνισης των σχέσεων της δοσμένης Χώρας και την ανάλογη κινητοποίηση του Εθνικού Δυναμικού για αντιμετώπιση των εξωτερικών απειλών. Ορισμένες φορές η σχέση του Εθνικού κοινωνικού Συστήματος της Χώρας γίνεται τόσο υποτακτική σε ξένα Κέντρα, ώστε να διαμορφώνει εσωτερικά μια τελείως στρεβλή σχέση

Παραγωγικών Σχέσεων-Παραγωγικών Δυνάμεων και κοινωνικής Βάσης με Εποικοδόμημα (=ένα παραμορφωμένο κοινωνικό Σύστημα ) Ένα παρόμοιο στρεβλό (ακριβώς γιατί ήταν υποτακτικό στις ΗΠΑ) κοινωνικό Σύστημα υπήρχε στην Κούβα στην δεκαετία του 1950,αυτό ακριβώς που καλούνταν απ’ την Ιστορία ν’ αντιμετωπίσει ο Φιντέλ (και το αντιμετώπισε επιτυχώς και επάξια)

3) Η ηγετική προσωπικότητα του επαναστάτη

Α) Η Νομοτέλεια διαμορφώνει ιεραρχικά διάφορες δυνατότητες . Η ηγετική προσωπικότητα καλείται να κάνει την καλύτερη επιλογή δυνατότητας.

Ο Φιντέλ επέλεξε για την Κούβα της δεκαετίας του 1950 την ένοπλη ανατροπή της Δικτατορίας του Μπατίστα. Αυτή η επιλογή είχε υψηλό ρίσκο (=θα μπορούσε εύκολα από καλύτερη επιλογή ν’ αποδειχτεί η χειρότερη).

Η ηγετική προσωπικότητα του Φιντέλ είχε κάνει την άριστη επιλογή στελεχών-συνεργατών και την άριστη τακτική δράσης,έτσι ώστε η επιλογή της ένοπλης πάλης ν’ αποδειχτεί επιτυχημένη

Ο Φιντέλ αποδείχθηκε μεγάλος επαναστάτης με την έννοια του ανατροπέα.

Β) Η πολιτική Νίκη του Φιντέλ έγινε στις 1/1/1959. Πλην όμως μπροστά στον Φιντέλ πρόβαλλαν οι διάφορες δυνατότητες κοινωνικής Ανάπτυξης της Κούβας.

Απ’ αυτές τις διάφορες δυνατότητες εξέλιξης  ο Φιντέλ επέλεξε την κοινωνική Δικαιοσύνη και τον Σοσιαλισμό

Για να βγει  νικηφόρα αυτή η επιλογή,έπρεπε ο Φιντέλ ν αναδείξει την δεύτερη ιδιότητα της ηγετικής προσωπικότητας: την σωστή διευθέτηση και διεύθυνση των πολλών και ανεξάρτητων βουλήσεων της Κούβας προς την κατεύθυνση που ο ίδιος είχε επιλέξει

Ο Σοσιαλισμός επικράτησε στη Κούβα και ο Φιντέλ αποδείχνεται μεγάλος επαναστάτης με την έννοια του αναμορφωτή και δημιουργού μιας άλλης Εποχής με άλλα χαρακτηριστικά.

 4) Η ηγετική προσωπικότητα του Πολιτικού Κυβερνήτη

Η βούληση εγκαθίδρυσης Σοσιαλισμού στη Κούβα προκάλεσε την αντίδραση της βασικής και κυρίαρχης Δύναμης του καπιταλισμού,των ΗΠΑ,που με πολλαπλό τρόπο προσπάθησαν να  σβήσουν το σοσιαλιστικό πείραμα στο Δυτικό Ημισφαίριο.

Ο Φιντέλ ως ηγετική προσωπικότητα αντιλήφθηκε το εξαιρετικά δύσκολο [και οπωσδήποτε  επώδυνο] της επικράτησης του Σοσιαλισμού μόνο στη βάση των εσωτερικών δυνάμεων και ενάντια στη βούληση των ΗΠΑ (που ήταν τόσο δυνατές και τόσο κοντά).

Γι’ αυτό προχώρησε σε συμμαχία με τη Σοβιετική Ένωση.

Η συμμαχία της Κούβας με τη Σοβιετική Ένωση (που ήταν επιλογή του Φιντέλ) εδραίωσε τον Σοσιαλισμό στην Κούβα,ο οποίος άνθεξε ακόμα και μετά την διάλυση του Σοσιαλιστικού Στρατοπέδου. Ο Φιντέλ ως πολιτική προσωπικότητα απέδειξε ότι είναι  όχι μόνο επαναστάτης, αλλά και ικανός Κυβερνήτης με γνώσεις Γεωπολιτικής.

Ο Φιντέλ απέδειξε ότι κατείχε και το τρίτο χάρισμα της ηγετικής προσωπικότητας: την νοητή προδιαγραφή της κοινωνικής εξέλιξης της Χώρας του μέσα στην συνολική πολιτική πραγματικότητα του Κόσμου.

 5) Η ιστορική παρακαταθήκη της ηγετικής προσωπικότητας

Η ηγετική προσωπικότητα καταξιώνεται με το έργο που αφήνει πίσω της  και από το κατά πόσον αυτό το έργο παίρνει παγκόσμιες και ιστορικές διαστάσεις. Η ιστορική καταξίωση του Φιντέλ είναι ότι καθιέρωσε την Κούβα ως “το νησί της Ελευθερίας”, στο ότι η Κούβα είχε τόσο δίκαιο ,αδιάφθορο και προοδευτικό καθεστώς,ώστε όλος ο λαός να το δει ως δική του υπόθεση και να το υπερασπιστεί απέναντι σ όλους τους κινδύνους και τις όποιες επιβουλές.

 6) Η Ελευθερία πέρα από δεσμεύσεις

Α) Η Ελευθερία ως δυνατότητα είναι υπόθεση Συνείδησης (=γνώσης και επίγνωσης), είναι υπόθεση γνώσης του ατόμου,της κοινωνίας και της κοινωνικοποιημένης Φύσης.

Ο Φιντέλ έδωσε την δυνατότητα στους Κουβανούς να καταλάβουν ότι είναι αφέντες της Χώρας τους, κυρίαρχοι της μοίρας τους. Τους έδωσε Ελευθερία ως δυνατότητα.

Β) Η Ελευθερία ως πραγματικότητα εξαρτάται από την υπέρβαση μιας σειράς κοινωνικο-πολιτικών δεσμεύσεων,που περιορίζουν τις επιλογές. Οι δεσμεύσεις περιορίζουν την Ελευθερία,μόνον αν αυτές οι δεσμεύσεις αφορούν (=στρέφονται ενάντια) τον λαό,μόνον αν αυτές οι δεσμεύσεις είναι ακατανόητες απ’ το  λαό και έχουν επιβληθεί από τα πάνω αναγκαστικά και χωρίς να τον ρωτήσουν.

Οι δεσμεύσεις στην Κούβα δεν ήταν αυτού του χαρακτήρα και γι αυτό δεν μείωναν την Ελευθερία του.

Γ) Αν δεν υπάρχει Ελευθερία ως υπόθεση Συνείδησης (=αν έχουμε να κάνουμε με άγνωμα πλήθη),τότε δεν υπάρχει Ελευθερία,έστω κι αν κανείς δεν δεσμεύεται απότίποτε [=όσο αδέσμευτα κι αν ψηφίζουν τα άγνωμα πλήθη,δεν διαμορφώνουν καμιά Ελευθερία=όσα Κόμματα κι αν έχει το Αστικό Κοινοβούλιο, το Αστικό Σύστημα είναι σκλαβοπάζαρο για τους Εργάτες]