Όποιος περάσει Πάσχα στην Κάλυμνο θα ζήσει στιγμές έντονες που σίγουρα θα χαραχθούν στη μνήμη του.
Εντυπωσιακή είναι η Ανάσταση, με τους αυτοσχέδιους δυναμίτες που ρίχνονται και οι οποίοι ταρακουνούν στην κυριολεξία το νησί.
Ο συγγραφέας Στ. Χαλκίτης ταξιδεύει τον αναγνώστη στον αγαπημένο του τόπο.
Απόσπασμα από το βιβλίο “…η Δαυίνα πρότεινε την Κάλυμνο. Είχε ακούσει από τα χείλη της πολλές ιστορίες για την παροιμιώδη φιλοξενία των κατοίκων της, για την πληθώρα επιστημόνων, απότοκη από τα ανεόρταστα χρόνια της ξενιτιάς και του καημού των γονιών τους για το αλμυρό και πικρό μεροκάματο μέσα σε καΐκια-σκυλοπνίχτες, για τα καραφλά βουνά της, τις ονειρικές παραλίες της, σαν ζωγραφιές σπουδαίου καλλιτέχνη, θυμόταν ακόμα τις περιγραφές της για το εκρηκτικό Πάσχα με τους δυναμίτες και τα πεντανόστιμα εδέσματα, ειδικά το μουούρι (αρνί ψημένο στον φούρνο με γέμιση), που συνόδευαν το κατά τα άλλα βάρβαρο έθιμο, ένα έθιμο που λάτρευαν οι Καλύμνιοι παρόλα τα θύματα ενός ακήρυχτου πολέμου…”
ΟΙ ΑΠΑΡΑΦΘΟΡΕΣ
Ποιες είναι οι κρυφές γυναίκες;
Οι γυναίκες, οι οποίες φτιάχνοντας μια μυστική ομάδα στο νησί και ενώ ζουν κάτω από τα τότε κοινωνικά πρότυπα προσπαθούν να κρατήσουν τις ηθικές αξίες τους, να μάθουν πράγματα μέσα από βιβλία που ανταλλάσσουν μεταξύ τους, να καλλιεργήσουν στα παιδιά τους αξίες όπως αγάπη, σεβασμό, αξιοπρέπεια, ανθρωπιά, προσφορά, συμπαράσταση στον πόνο του άλλου…
Υπερθέαμα με βεγγαλικά στον Καλύμνικο ουρανό το βράδυ Κυριακής Πάσχα 2 Μαΐου 2021
“Μουούρι” και δυναμίτες στο Καλύμνικο Πάσχα!
Οι προετοιμασίες του Πάσχα, ξεκινούν αρκετές μέρες πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα, με καθαριότητες και ασπρίσματα στους δρόμους. Από τη Μεγάλη Δευτέρα, μοσχοβολά ο τόπος από το άρωμα της βανίλιας και της αμμωνίας που χρησιμοποιούν οι νοικοκυρές για να φτιάξουν τα κουλουράκια και ο επισκέπτης τρελαίνεται από τις μυρουδιές περνώντας κάτω από τα παράθυρα των σπιτιών. Κατά τη διάρκεια της Μεγαλοβδομάδας και κάθε βράδυ, ο κόσμος πηγαίνει στις εκκλησιές και οι γυναίκες πάλι φροντίζουν τα πάντα και ετοιμάζονται για τη Μεγάλη Παρασκευή και την περιφορά των επιταφίων από κάθε ενορία. Μαζεύουν λουλούδια και από τη Μεγάλη Πέμπτη το βράδυ, ξενυχτούν και στολίζουν τον επιτάφιο. Αυτό που γίνεται στην Κάλυμνο την Μεγάλη Παρασκευή, είναι ασύλληπτο. Το βράδυ της ημέρας εκείνης και ο κάθε ένας με την ενορία του κατεβαίνει στο λιμάνι του νησιού, όπου κοπέλες ντυμένες με ομοιόμορφες στολές ψέλνουν τα εγκώμια. Μόλις συγκεντρωθούν όλες οι ενορίες γίνεται περιφορά τον επιταφίων. Το Μεγάλο Σάββατο, από τα ξημερώματα ή και από την προηγούμενη μέρα αργά, αρχίζει η σφαγή των αμνοεριφίων. Σύμφωνα με το έθιμο, ακόμα και σήμερα, η κάθε οικογένεια διατηρεί το δικό της αρνί η κατσίκι στο χωραφάκι ή στην αυλή της μέχρι το Πάσχα και μετά τη σφαγή, παίρνουν με ένα βαμβάκι λίγο από το αίμα του ζώου και κάνουν ένα σταυρό στην πόρτα. Κατά τη διάρκεια της ημέρας του Μεγάλου Σαββάτου, γίνεται η προετοιμασία για το «μουούρι». Έτσι ονομάζεται το γεμιστό αρνί ή κατσίκι, που ετοιμάζεται για την Κυριακή του Πάσχα το οποίο τοποθετείται μέσα σε μεγάλο πήλινο σκεύος , πάνω σε κλιματόβεργες και αφού σφραγιστεί με χυλό από αλεύρι και νερό, ψήνεται από το Σάββατο μέχρι την επομένη το πρωί σε παραδοσιακό φούρνο από πέτρα και ξύλα. Ένα άλλο σημαντικό έθιμο, το οποίο χαρακτηρίζει το Πάσχα των Καλυμνίων είναι το θέαμα με τους δυναμίτες. Από την πρώτη Ανάσταση το Μεγάλο Σάββατο στις δώδεκα το μεσημέρι ξεκινούν να …πέφτουν οι πρώτοι. Το θέαμα όμως είναι πραγματικά φαντασμαγορικό το βράδυ της Ανάστασης, όταν ομάδες νεαρών συναγωνίζονται ποιος θα πετάξει πιο πολλούς δυναμίτες από τα δυο απέναντι βουνά και η νύχτα γίνεται μέρα. Επίσης μετά την εκκλησία την Ανάσταση οι νοικοκυρές με ένα κερί αναμμένο με Άγιο Φως, κάνουν και πάλι ένα σταυρό στον τοίχο της πόρτας του σπιτιού για να είναι η ευλογία της Ανάστασης στο σπίτι. Την επομένη του Πάσχα έφευγαν πάντα τα σφουγγαράδικα καΐκια για ταξίδι και γινόντουσαν παραδοσιακοί χοροί για να τα αποχαιρετίσουν. Όλοι οι νέοι του νησιού με παραδοσιακές στολές χορεύαν στο λιμάνι. Οι χοροί συνεχίζονται ως έθιμο την ημέρα εκείνη μέχρι και σήμερα…
Η πρώτη Ανάσταση στην Κάλυμνο με δυναμίτες να πέφτουν από το εκκλησάκι της Ανάστασης στο Μαυροβούνι (video)
( Δημοσιεύτηκε στο polispost)
