14 Αυγούστου 2019(πριν 2 χρόνια): Δοξαστικό του Εσπερινού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου “Θεαρχίω Νεύματι..» στον ιερό καθεδρικό ναό Παναγίας Κεχαριτωμένης Χώρας Καλύμνου. Ψάλει ο Γεώργιος Ι.Χατζηθεοδώρου. Άρχων Μαίστωρ τςη Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας-Καθηγητής Μουσικής –Πρωτοψάλτης. Μαζί οι Ι.Λυσγάρης, Λευτέρης Γκιννής , Γιάννης Μουσελλής, Γιάννης Εργάς , Μανώλης Καλαφάτης
Λίγα Λόγια για το δοξαστικό
Ξεχωριστή θέση μέσα στην υμνολογία έχει το δοξαστικό των Στιχηρών του Εσπερινού της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Η μοναδικότητα δεν αφορά μόνο το βάθος και την ποιητικότητα του κειμένου, αλλά επεκτείνεται και στις μουσικές αποχρώσεις και το πολυτρόπο των ήχων του ύμνου. Είναι από τις εξαιρετικές περιπτώσεις που το τυπικό της Εκκλησίας ορίζει το υμνολογικό θέμα να μην ψάλλεται σε έναν και μόνο ήχο, αλλά και στους οκτώ ήχους της Βυζαντινής μουσικής. Κάθε φράση του ύμνου, μας οδηγεί και σε ένα άλλο άκουσμα. Έτσι δημιουργείται μία κλίμακα λόγων και ήχων, η οποία μας οδηγεί στη Γεσθημανή, στη κλίνη της Θεοτόκου, προσκυνητές του μυστηρίου της ζωής και της ελπίδος.
Κείμενο
«Θεαρχίω νεύματι, πάντοθεν οι θεοφόροι Απόστολοι, υπό νεφών μεταρσίως αιρόμενοι. Καταλαβόντες το πανάχραντον, και ζωαρχικόν σου σκήνος, εξόχως ησπάζοντο. Αι δε υπέρτατοι των ουρανών Δυνάμεις, συν τω οικείω Δεσπότη παραγενόμεναι. Το θεοδόχον και ακραιφνέστατον σώμα προπέμπουσι, τω δέει
κρατούμεναι, υπερκοσμίως δε προώχοντο, και αοράτως εβόων, ταίς ανωτέραις ταξιαρχίαις• ιδού η παντάνασσα θεόπαις παραγέγονεν. Άρατε πύλας, και ταύτην υπερκοσμίως υποδέξασθε, την του αενάου φωτός Μητέρα. Διά ταύτης γαρ η παγγενής των βροτών σωτηρία γέγονεν, η ατενίζειν ουκ ισχύομεν, και ταύτη άξιον γέρας απονέμειν αδύνατον. Ταύτης γαρ το υπερβάλλον, υπερέχει πάσαν έννοιαν. Διό άχραντε Θεοτόκε, αεί συν ζωηφόρω Βασιλεί, και τόκω ζώσα, πρέσβευε διηνεκώς, περιφρουρήσαι και σώσαι, από πάσης προσβολής εναντίας τηννεολαίαν σου• την γαρ σην προστασίαν κεκτήμεθα. Εις τους αιώνας, αγλαοφανώς μακαρίζοντες».
Μετάφραση
«Με νεύμα του ύψιστου Θεού οι θεοφόροι Απόστολοι μεταφέρθηκαν από παντού μες από σύννεφα, μετάρσιοι γενόμενοι. Και αφού στα χέρια τους έλαβαν το πανάχραντο σκήνωμά σου – εκείνο το σώμα που αιτία της ζωής έγινε – το καταφιλούσαν με ευλάβεια εξαιρετική. Και οι υπέρτατες, ουράνιες, αγγελικές δυνάμεις παραβρέθηκαν και αυτές, μαζί με τον Δεσπότη τους. Και κυριευμένες από δέος, προπέμπουν το καθαρότατο σώμα, που τον Θεό δέχθηκε. Υπερκόσμια προχωρούν και αόρατα αναβοούν προς τις ανώτερες ουράνιες ταξιαρχίες: «Δείτε! Κατέφθασε η βασίλισσα των πάντων• εκείνη που θείο τέκνο γέννησε. Ανοίξτε τις [ουράνιες] πύλες και υποδεχθείτε με τρόπο υπερκόσμιο την Μητέρα του αέναου φωτός. Διότι με τη δική της συνέργεια επιτεύχθηκε η σωτηρία όλου του γένους των ανθρώπων. Αυτήν που ισχύ δεν έχουμε [τα βλέμματα να υψώσουμε και] να την ατενίσουμε. Και τιμές άξιές της να απονείμουμε, αδύνατο μας είναι. Διότι το υπερβολικό ύψος της υπερέχει πάνω από κάθε νόημα». Γι’ αυτό, άχραντε Θεοτόκε, εσύ που πάντοτε ζεις μαζί με τον Βασιλέα της ζωής που η ίδια γέννησες, πρέσβευε αδιάκοπα να περιφρουρεί και να σώζει από κάθε προσβολή εχθρού τη νεολαία σου. [Το ζητούμε αυτό] επειδή τη δική σου προστασία έχουμε [πια] αποκτήσει. Και εσένα υπέρλαμπρα μακαρίζουμε στους αιώνες»
