“ΨΗΦΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΛΥΜΝΟ” Ένα θαυμάσιο βιβλίο του Νικήτα Καραφυλλάκη – Βιβλιοκρισία  Γεωργίου Χατζηθεοδώρου *.

231

“ΨΗΦΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΛΥΜΝΟ” του Νικήτα Καραφυλλάκη

Εντελώς πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα εξαιρετικό πόνημα του πολύ γνωστού και διακεκριμένου συνταξιούχου εκπαιδευτικού Νικήτα Καραφυλλάκη με τον μετριόφρονα  τίτλο: « Ψηφίδες από την Κάλυμνο», το οποίο ο συγγραφές είχε την αγάπη να μου χαρίσει με θερμή αφιέρωση.

Το βιβλίο αυτό, ομολογώ, ότι με ενθουσίασε τόσο για το περιεχόμενό του, όσο και για την ευστοχία, την ακριβολογία, την εμβρίθεια γνώσης και τη γλαφυρότητα γραφής που το διακρίνουν.

 Το όλο έργο είναι  μια συναγωγή 53  αυτοτελών κειμένων, που η μεταξύ τους συνάφεια είναι, κατά το συγγραφέα τέτοια «όση  έχουν οι ψηφίδες σε μια καλλιτεχνική δημιουργία» και τούτο, γιατί αν και  « η κάθε μια δεν γνωρίζει το ρόλο και τη συμβολή της στο τελικό αποτέλεσμα, όμως όλες μαζί παρουσιάζουν έναν κοινό χαρακτήρα, την αναφορά τους στο χθες και στον τόπο μας, που τις καθιστά ένα αρμονικό και συγγενικό σύνολο».

Ιστορία, λαογραφία, μελετήματα, αφιερώματα, χρονογραφήματα, εκπαιδευτικά θέματα και συνοδευτικά φωτογραφίες (μαυρόασπρες – έγχρωμες) και εικόνες ζωγραφικών πινάκων (κυρίως Καλυμνίων), αποτελούν την ύλη του εξαίρετου αυτού βιβλίου που απαρτίζεται από 442 συνολικά πυκνογραμμένες σελίδες.

Ο Νικήτας Καραφυλλάκης, γνωστός σε όλους μας χαρισματικός δάσκαλος, με την επιστημονική εγκυρότητα, την ισχυρή μνήμη, τη βιωματική εμπειρία και την ευχέρεια γραφής που τον διακρίνει, παραδίδει  αριστοτεχνικά μέσα από μια  πλούσια θεματογραφία, μνήμες καθημερινότητας, ιστορίας, παράδοσης, ηθών, εθίμων, μορφωτικής  και κοινωνικής κατάστασης  της παλιότερης Καλύμνου και ιδιαίτερα της μεταπολεμικής (Β.Π.Π.), με σκοπό να μη τις παρασύρει το πέρασμα του χρόνου και τις σκεπάσει η λήθη. Γράφει χαρακτηριστικά στον πρόλογό του ο συγγραφέας:  « Ελπίζω η θεματογραφία του βιβλίου να δώσει ερεθίσματα και σε άλλους συμπατριώτες από διαφορετικού επαγγελματικού, ώστε να φέρουν στο φως και άλλες πτυχές από παραδόσεις  και ήθη, που εξακολουθούν να παραμένουν άγνωστα στις νεότερες  γενιές ,πριν ο χρόνος τα σκεπάσει με το πέπλο της λήθης. Πολλά θέματα αναδίδουν το άρωμα που απλώνει πάντα γύρω του το νοσταλγικό παρελθόν,  προβάλλοντας  εικόνες και πρόσωπα που συγκινούν και τιμούν τον τόπο μας, αλλά και κάποιοι θίγουν αδυναμίες και προβλήματα, από τα οποία θα πρέπει να απαλλαγούμε».

Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί η δυνατή μνήμη του συγγραφέα η οποία του επιτρέπει να κάνει λεπτομερέστατη αναφορά στα χρονογραφήματά του (Μέρος Α΄)  σε πρόσωπα και πράγματα, της παιδικής του ηλικίας όπως π.χ. στο με αριθ. 2 κείμενο  «Η γειτονιά  των παιδικών μου χρόνων»,στο με αριθ.4 « Όταν ήμουν μαθητής», στο με αριθ.12 «Σοβαρά, φαιδρά κι ευτράπελα», που ανήκουν στην ενότητα Ιστορία – Λογραφία, μα και σε  πολλά άλλα.

Οι μελέτες του (Μέρος Β΄), πλήρως εμπεριστατωμένες, φανερώνουν συν τοις άλλοις  γνώση, συνθετική, διεισδυτική και αναλυτική ικανότητα

 Εξαιρετική θέση  στο βιβλίο κατέχουν τα αφιερώματα του (Μέρος Γ΄) σε δια πρεπείς Καλυμνίους, (δασκάλους, καλλιτέχνες, δημιουργούς) μέσα από τα οποία ο συγγραφέας, με την λεπτομερή αναφορά του, αποδίδει σ’ αυτούς την οφειλόμενη τιμή και ξεχωριστά στο μεγάλο δάσκαλο Νικόλαο Δράκο.

Στα χρονογραφηματά του (Μέρος Δ΄) ο συγγραφέας ο συγγραφέας χρονογραφώντας σχολιάζει εύστοχα και παρεμβαίνει με λεπτότητα, αλλά παράλληλα και με ακριβοδίκαιη διάθεση

Τέλος, ο δάσκαλος δεν μπορούσε να αγνοήσει και την ιδιαίτερη γνωστική ιδιότητα, οπότε μας παραδίδει (Μέρος Ε΄) με υποδειγματικό τρόπο, κείμενα που άπτονται της παιδαγωγικής επιστήμης, οριοθετώντας ως ώριμο καρπό και τη δική του παιδαγωγική  προσέγγιση.

Το βιβλίο  προλογίζει με άριστη προσέγγιση στο πνεύμα του συγγραφέα ο Εκπαιδευτικός-Επίτιμος Πρόεδρος του Αναγνωστηρίου Καλύμνου Παναγιώτης Ν. Γιαμαίος, επισημαίνοντας εύστοχα ότι, ο Νικήτας Καραφυλλάκης « Δε θα μπορούσε να συγγράψει βιβλίο κατώτερο της αξιοζήλευτης διδασκαλικής  τροχιάς του και του ήθους του»

Ο ίδιος ο συγγραφέας, που αφιερώνει το βιβλίο του στον πρόωρα χαμένο γιο του Σκεύο, αναφέρεται στην εργασία του αυτή και παράλληλα εκφράζει τις ευχαριστίες του στους αδελφούς Ψαρομπά, Αντώνη, Κυριάκο, Γιάννη που χορήγησαν την έκδοση του βιβλίου ως αφιέρωμα στη μνήμη των γονέων τους Ποθητού και Σεμίραμης     

Πρόκειται για ένα εξαιρετικό βιβλίο, το οποίο πέραν της ικανοποίησης που προσφέρει ως ανάγνωσμα (απλή γλαφυρή και εύληπτη διατύπωση, με ένα, αδιόρατο θα έλεγα, λεπτό σε πολλές περιπτώσεις, λεπτό χιούμορ και συγκεντρωμένες γνώσεις, απόσταγμα της πολυετούς ενασχόλησης του συγγραφέα με την παιδεία και την εν γένει θέση  του στο κοινωνικό σύνολο του νησιού μας. Σίγουρα πλουτίζει ισάξια την καλυμνιακή πνευματική παραγωγή και αξίζει να το προμηθευτούν όλοι οι συμπατριώτες μου να το διαβάσουν για να αποκομίσουν τα οφέλη του, αφού κατά το παλαιό εκκλησιαστικό φθέγμα «οι πολλά εν τη πνευματική μελέτη κοπιάσαντες, πολλά ωφεληθήσονται» και να κοσμήσουν βέβαια με αυτό τη βιβλιοθήκη τους.

Τα θερμά μου συγχαρητήρια στο συγγραφέα, τον αγαπητό μου φίλο και συμμαθητή Νικήτα, και άπειρες ευχές για  συνέχιση της πνευματικής του προσφοράς στο νησί μας.