Κυκλοφόρησε η μονογραφία του Γιάννη Χειλά “Ο χορός του Μηχανικού” αφιερωμένη στη μνήμη του Θεόφιλου Π. Κλωνάρη εμπνευστή, δημιουργού και δασκάλου του εμβληματικού χορού της σφουγγαροσύνης.
Ένα εξαιρετικό πόνημα με τη σφραγίδα του Γιάννη Αντ. Χειλά. Ως υπεύθυνος του Ναυτικού – Σπογγαλιευτικού Μουσείου Καλύμνου, με πλήρη συναίσθηση της ευθύνης που το διακρίνει από αυτή τη θέση, αλλά και τη βιωματική γνώση, που κουβαλά απ’ τα παιδικά του χρόνια (από τη δεκαετία του 1950), της σκληρής ζωής όλων γενικά των θαλασσινών του νησιού του (γεννήθηκε και γαλουχήθηκε μαζί τους, στους καφενέδες, στις ταβέρνες, στους ταρσανάδες, στα ψαρέματά τους), θεώρησε υποχρέωσή του να καταθέσει, μαζί με τις μαρτυρίες πλήθους σφουγγαράδων, ιδίως των «χτυπημένων – τσακατεμένων» από τη Μηχανή (σκάφανδρο) και τα δικά του προσωπικά βιώματα, προκειμένου να καταγραφούν από πρωτογενείς πηγές, οι συνθήκες και όλο το πολιτισμικό πλαίσιο, που συνέβαλαν ώστε να δημιουργηθεί και να καθιερωθεί αυτός ο μοναδικός, ο εμβληματικός ο γνήσιος Καλύμνικος «Χορός του Μηχανικού»
Όπως αναφέρει στην εισαγωγή του, ο Γιάννης Χειλάς, κοντά επτά δεκαετίες πέρασαν, από τότες που ένας μοναδικός σε έμπνευση και εκτέλεση χορός, γεννήθηκε στην Κάλυμνο, «Το νησί των Σφουγγαράδων» όπως επεκράτησε, επάξια, να χαρακτηρίζεται. Ένας χορός που εξελίχτηκε, στο χρόνο, σε τελετουργία και αντιπροσωπεύει το «είναι» της σκληρής ζωής των σφουγγαράδων. Λόγος πολύς γίνεται γι αυτόν τον εμβληματικό «Χορό του Μηχανικού», του σκαφανδροδύτη που χτυπήθηκε από τη νόσο των δυτών και πολλές – αμέτρητες παρουσιάσεις εκτελούνται, για χρόνους πολλούς, σε κάθε εκδήλωση, που έχει σαν θέμα την ζωή των σφουγγαράδων, ιδίως των Καλύμνιων, αφού ο εμπνευστής και δημιουργός του ο Θεόφιλος Παντ. Κλωνάρης και Καλύμνιος είναι (γόνος πολυμελούς σφουγγαράδικης οικογένειας) και σ’ αυτούς αναφέρεται. Είναι αναμφισβήτητα μοναδικός σε παρουσίαση, όταν εκτελείται σωστά και εκφράζει την σκληρή ζωή και μοίρα των Καλύμνιων σφουγγαράδων, που υπήρξαν οι ήρωες της ζήσης αλλά και της προκοπής αυτού του νησιού.
Οφείλουμε ,όπως επισημαίνει ο συγγραφέας αυτής της εξαιρετικής μονογραφίας, όλοι να σεβαστούμε, με θρησκευτική ευλάβεια, τα στοιχεία που καταγράφηκαν και να τα αξιοποιήσουμε, όπου αυτά επιβάλλονται, για την ιστορική και πολιτισμική μας κληρονομιά. Ο Χορός του Μηχανικού αποτελεί πρώτιστα ιστορικό στοιχείο της Σφουγγαροσύνης της Καλύμνου και η ιστορική καταγραφή του, καθώς και η γνώση των συνθηκών που τον «γέννησαν», κρίθηκε επιβεβλημένη, «φόρος τιμής στους προγόνους σφουγγαράδες», από το Ναυτικό – Σπογγαλιευτικό Μουσείο. Απαραίτητη όμως κρίνεται και η κατανόηση των στοιχείων αυτών, από αυτούς που θα προσπαθούν για τη διδασκαλία και ανάδειξή του, όχι ως «φοκλορικό» στοιχείο, αλλά ως γνήσια πολιτισμική έκφραση!
«Αυτός που θα διδάξει το χορό, αλλά και αυτός που θα πιάσει το μπαστούνι, ο «κορυφαίος του χορού» – ο πρωτοχορευτής – ο μπροστελάτης που θα κληθεί να εκφράσει και να διαδραματίσει το ρόλο του πιασμένου Μηχανικού, πρέπει να «αγγίζει ψυχικά» τη λεβεντιά, το μερακλίκι και…το τραγικό μεγαλείο ολάκερης της Σφουγγαροσύνης!»
Και ο Γιάννης Χειλάς συμπληρώνει στην εισαγωγή του: Κάθε δημιούργημα στην τέχνη, στον πολιτισμό, στην έκφραση κτλ. είναι βέβαιο, ότι φέρει την προσωπική σφραγίδα του εμπνευστή και δημιουργού του. Και η σφραγίδα αυτή, εκτός από τη δωρεά του χαρίσματος (ταλέντο) εμπεριέχει και αποτυπώνει όλο το συναισθηματικό, όλο το κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο του χώρου στον οποίο γεννήθηκε, έζησε, γαλουχήθηκε και είχε την ικανότητα να τον αγγίξει, να τον νιώσει, να τον αντιληφθεί, να τον αφομοιώσει και… τελικά να τον μετουσιώσει, να τον μορφοποιήσει και να τον προσφέρει στον ευρύτερο κοινωνικό χώρο, ο οποίος ανάλογα με το πόσο τον «αγγίζει», το κάνει αποδεκτό. Έτσι λοιπόν κρίνεται απαραίτητο με τη μονογραφία αυτή να δοθεί όσο πιό πληρέστερα γίνεται το ιστορικό και κοινωνικοπολιτιστικό πλαίσιο που συνέβαλε στην έμπνευση, στη δημιουργία και ανάδειξη του “χορού του μηχανικού”
Ο Γιάννης Χειλάς πραγματεύεται, σε βάθος το θέμα, κατά τρόπο ολοκληρωμένο και πλήρως διεξοδικό, με τη μεγάλη εμπειρία και γνώση που έχει και με τη γνωστή πένα του, την απλή, την κατανοητή, τη γλαφυρή, τη θαλασσινή, με παράθεση πληθώρας στοιχείων, λεπτομερειών και φωτογραφικού υλικού. Παρουσιάζει ιστορικά στοιχεία για το “χορό του Μηχανικού” και το πως ο δημιουργός του ,ο νεαρός τότε καθηγητής Φυσικής Αγωγής Θεόφιλος Κλωνάρης ,γεννημένος στο Χωριό, γιός του πρωτομηχανικού-μαγγιόρου σφουγγαρά Παντελή Κλωνάρη και γόνος της πολυμελούς σφουγγαράδικης οικογένειας των Κλωνάρηδων, εμπνεύστηκε μέσα από τα προσωπικά βιώματα, τη δημιουργία αυτού του εμβληματικού χορού που έμελλε να γίνει ο ύμνος της σγουγγαροσύνης και του Καλύμνιου σφουγγαρά. Ο Θεόφιλος Κλωνάρης γίνεται δημιουργός ενός νέου χορού που μέσα από τις χορευτικές κινήσεις, τις οποίες ο ίδιος χορογραφεί και εκτελεί, εξελίσσεται σε αναπαράσταση της σκληρής μοίρας και της λεβέντικης σφουγγαράδικης ζωής, με πρωταγωνιστή τον χτυπημένο μηχανικό.
Η μονογραφία του Γιάννη Χειλά “ Ο Χορός του Μηχανικού” κυκλοφόρησε σε μία καλαίσθητη έκδοση. Τόσο το εξώφυλλο όσο και το οπισθόφυλλο κοσμείται από 2 μοναδικούς πίνακες ζωγραφικής του αείμνηστου Ν.Μάγκου .
Το εξώφυλλο περιλαμβάνει και φωτογραφία του χτυπημένου από τη νόσο των δυτών μηχανικού ,έργο του Καλύμνιου γλύπτη Σακελάρη Κουτούζη. Το οπισθόφυλλο επίσης υπάρχει φωτογραφία του Θεόφιλου Κλωνάρη εμπνευστή, δημιουργού και δασκάλου του εμβληματικού χορού της σφουγγαροσύνης του “Πιασμένου μηχανικού “
Η έκδοση του βιβλίου έγινε με την ευγενική οικονομική στήριξη της εταιρείας ΑΡΓΩ των παιδιών της οικογένειας των αείμνηστων Ποθητού και Σεμίραμις Ψαρομπά και θα διανεμηθεί σε όλες τις βιβλιοθήκες των Σχολείων της Καλύμνου, εις μνήμη των γονέων τους.
Η εκτύπωση της έκδοσης έγινε στο Τυπογραφείο Καλύμνου “Δημήτριος Γ.Δρόσος” και διατίθεται αποκλειστικά από το συγγραφέα του.
