Με το φακό του Kalymnos News επισκεφτήκαμε το Ναυτικό Μουσείο Καλύμνου, έναν χώρο που δεν είναι απλώς μουσείο, αλλά ζωντανή κιβωτός της ναυτικής ιστορίας του νησιού. Ένας τόπος που διασώζει και αναδεικνύει τον πολιτισμό, τις τεχνικές και τη γλώσσα των Καλυμνίων σφουγγαράδων, από τα ομηρικά χρόνια μέχρι σήμερα.
Ξεναγός μας σε αυτό το συναρπαστικό ταξίδι ήταν ο υπεύθυνος του Μουσείου, δάσκαλος και συγγραφέας Γιάννης Χειλάς. Με τον χαρακτηριστικό του λόγο, γλαφυρό, κατανοητό και γεμάτο πάθος, μας μίλησε για το μουσείο ως «παγκόσμιο ερευνητικό κέντρο σπογγαλιείας» — έναν τίτλο που, όπως είπε, αντανακλά τον αληθινό ρόλο του. «Όχι πια μουσείο, αλλά ένα κέντρο μελέτης, καταγραφής και εκπαίδευσης για τη σπογγαλιεία σε παγκόσμιο επίπεδο», μας τόνισε.
Κατά την ξενάγηση περιηγηθήκαμε σε αίθουσες γεμάτες μοναδικά εκθέματα: πέτρινες άγκυρες από την εποχή του Μίνωα, σφουγγαράδικα καΐκια φτιαγμένα στον ιστορικό ταρσανά της Καλύμνου, εργαλεία και μηχανές κατάδυσης όπως το σκάφανδρο, η καμάκα και ο περίφημος συμπιεστής αέρα, πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Μάθαμε για τις τρεις μεθόδους σπογγαλιείας, τη σημασία της σκανταλόπετρας, αλλά και τις τραγικές στιγμές που σημάδεψαν την ιστορία του επαγγέλματος.
Ο Γιάννης Χειλάς δεν παρέλειψε να μας μεταφέρει το συγκινητικό τελετουργικό των “ποκινημάτων”, όταν οι σφουγγαράδες αποχαιρετούσαν τις οικογένειες τους ξεκινώντας για αβέβαια και επικίνδυνα ταξίδια.
Το Ναυτικό Μουσείο δεν περιορίζεται στην παρουσίαση της ιστορίας – λειτουργεί παράλληλα ως ερευνητικό κέντρο, έχει πλούσια συνεργασία με πανεπιστήμια και σχολεία, ενώ παράγει εκπαιδευτικό υλικό και λεξικά, όπως το πλήρες λεξικό της σπογγαλιείας με πάνω από 12.000 λέξεις.
Η επισκεψιμότητα είναι ιδιαίτερα αυξημένη, με τουρίστες και ντόπιους να φεύγουν συγκινημένοι και εντυπωσιασμένοι. Ο χώρος, που στήθηκε με εθελοντική προσφορά και δωρεές, λειτουργεί με όραμα και ουσία, και –όπως εύστοχα επισημαίνει ο Γιάννης Χειλάς– «γράφει ιστορία».
To Ναυτικό μουσείο ήδη κλείνει 30 χρόνια ζωής και εγινε με πρωτοβουλία του τότε δημάρχου αείμνηστου Μιχάλη Ζαΐρη, του αείμνηστου δικηγόρου Νικόλου Παπάζογλου και πολλών θαλασσινών και σφουγγαράδων οι οποίοι φιλοτιμήθηκαν στο κάλεσμα, έτρεξαν, έφεραν τα κειμίλια από τα σπίτια τους και στήθηκε ένα μοναδικό μουσείο στον κόσμο.
Δείτε στο βίντεο που ακολουθεί την πλήρη ξενάγηση από τον Γιάννη Χειλά, όπως την κατέγραψαν οι συνεργάτες μας Μπέττυ Μαΐλλη και Μάμας Χαραμαντάς.
Το Ναυτικό Μουσείο Καλύμνου είναι ανοιχτό για το κοινό και σας περιμένει για ένα μοναδικό ταξίδι στον χρόνο, στα νερά του Αιγαίου και στην ψυχή της Καλύμνου.