Από την εφημερίδα “Ριζοσπαστης” της 27/9/2019 παίρνουμε την ακόλουθη πληροφορία-“λαβράκι” [λαβράκι χωρίς εισαγωγικά είναι ένα εκλεκτό ψάρι.
Με εισαγωγικά “λαβράκι” είναι είδηση ικανή ν’ αποτελέσει θέμα αρθρογραφίας].
Ο Γερμανός Υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς του Κόμματος SPD(=Σοσιαλδημοκράτες) παρουσίασε στις 24/9/2019 τον Γερμανικό Προυπολογισμό του 2020.Μεταξύ των άλλων (που δεν μας ενδιαφέρουν) λέει και τα εξής (που μας ενδιαφέρουν):”Η Γερμανία διαθέτει σταθερά οικονομικά θεμέλια και επαρκείς πόρους για την καταπολέμηση της ύφεσης, που θα βάλουμε σε κίνηση, όταν αυτή εμφανισθεί. Η Γερμανία είναι σε θέση ν’ αντιμετωπίσει με πολλά δις.Ευρώ μια οικονομική Κρίση, αν τελικά ξεσπάσει στη Γερμανία και στην Ευρώπη.Αυτός είναι Κευνσιανισμός-αν θέλετε να το πείτε έτσι-μια ενεργή Πολιτική ενάντια στην Κρίση”.
Σκοπός του άρθρου μας είναι ν’ αποδείξει:
α) Ότι η οικονομική Κρίση είναι εσωτερική (ενδογενής) υπόθεση του καπιταλισμού και δεν προέρχεται από κάποια κακή διαχείριση των Πολιτικών (φυσικά αν υπάρχει και κακή διαχείριση των Πολιτικών, τα φαινόμενα της Κρίσης θα είναι πιο έντονα) και
β) Ο Κευνσιανισμός είναι πολύ προσωρινή και πολύ μικρή “λύση” της οικονομικής Κρίσης , για να θεωρηθεί ως θεραπεία της.
1) Η δύναμη της Γερμανίας
Η δύναμη της Γερμανίας για την οποία μιλά πιο πάνω ο Υπουργός της, μπορεί να είναι καύχημα για την Γερμανία, δεν είναι καύχημα για τον καπιταλισμό (και αυτό έχει σημασία για μας που δεν είμαστε Γερμανοί).
Πριν λίγα χρόνια έγινε μια ορισμένη Κρίση στην ΕΕ. Όλες οι χώρες ζημιώθηκαν και μόνον η Γερμανία βγήκε κερδισμένη.Η Γερμανία βγήκε κερδισμένη από την Κρίση, γιατί φόρτωσε τις συνέπειες της Κρίσης στις πλάτες των άλλων χωρών της ΕΕ.Το φαινόμενο αυτό εξηγείται ως εξής:Τα εμπορεύματα σε Εθνική και Ευρωπαική βάση πουλιούνται στη βάση του μέσου κοινωνικά αναγκαίου χρόνου Εργασίας για την παρασκευή τους.Η Γερμανία έχοντας μεγαλύτερη συσσώρευση κεφαλαίου και υψηλότερη Τεχνολογία Παραγωγής έχει Γερμανικά κοινωνικά αναγκαίο χρόνο Εργασίας χαμηλότερο των άλλων Ευρωπαικών χωρών.Επομένως στην Ευρωπαική Αγορά η Γερμανία βγαίνει κερδισμένη με την διαφορά Ευρωπαικός κοινωνικά αναγκαίος χρόνος Εργασίας πλην Γερμανικός κοινωνικά αναγκαίος χρόνος Εργασίας, ενώ οι άλλες χώρες της Ευρώπης βγαίνουν ζημιωμένες κατά την διαφορά Εθνικός κοινωνικά αναγκαίος χρόνος Εργασίας πλην Ευρωπαικός κοινωνικά αναγκαίος χρόνος Εργασίας.
Με άλλα λόγια στην ΕΕ τα Γερμανικά προιόντα πουλιούνται πάνω από την Αξία τους σε Εθνική βάση, ενώ οι άλλες χώρες πουλούν κάτω από την Αξία τους σε Εθνική βάση. Ήτοι η ΕΕ δουλεύει ως μηχανισμός πλουτισμού της Γερμανίας και εξαθλίωσης των λοιπών χωρών της ΕΕ.Ο μηχανισμός αυτός υπερκάλυψε τις ζημιογόνες συνέπειες της Οικονομικής Κρίσης για την Γερμανία, ενώ για τις άλλες χώρες τις ενέτεινε.
2) Η χρεοκοπία του Νεοφιλελευθερισμού
Α) Το απόσπασμα που αναφέρουμε στην Εισαγωγή είναι από ομιλία ενός Υπουργού Σοσιαλδημοκράτη και είναι λογικά αναμενόμενο ν’ αναμένουμε να εκθειάζει τον Κευνσιανικό (=Σοσιαλδημοκρατικό) τρόπο αντιμετώπισης της οικονομικής Κρίσης. Το γεγονός όμως ότι ο Σοσιαλδημοκράτης Υπουργός Οικονομικών αντικατέστησε τον Νεοφιλελεύθερο (και αυτή η αντικατάσταση δεν έγινε από νταηλίκι, αλλά από απαίτηση των βουλευτών των Κομμάτων Συνεργασίας,είναι το πρώτο δείγμα της ήττας του Νεοφιλελευθερισμού.
Β) Αυτός λοιπόν ο Υπουργός Οικονομικών μιλάει για τις δυνατότητες του Γερμανικού Κράτους ν’ αντιμετωπίσει την οικονομική Κρίση.Αυτή η αναγκαία επέμβαση του Κράτους για ν’ αντιμετωπισθεί η οικονομική Κρίση είναι ο σταυρός πάνω στον οποίο καθηλώνεται και ξεψυχάει ο Νεοφιλελευθερισμός, γιατί όλη η ουσία του Νεοφιλελευθερισμού είναι ο παραμερισμός του Κράτους από την πορεία της Οικονομίας.Οι Νεοφιλελεύθεροι νομίζουν ότι η Οικονομία μπορεί να προχωρήσει από μόνη της πλουτίζοντας τους πλούσιους και φτωχαίνοντας τους φτωχούς,χωρίς να υπάρξει κοινωνική αντίσταση και παρέμβαση του Κράτους για να μην μετατραπεί η κοινωνική αντίσταση σε κοινωνική έκκρηξη.
Γ) Ο Υπουργός Οικονομικός παίρνει μεν τα μέτρα του, πλην όμως θέτει εν αμφιβόλω την επέλαση της οικονομικής Κρίσης (“Αν τελικά ξεσπάσει Κρίση σε Ευρώπη και Γερμανία…”).Αν η πολιτική Αριστοκρατία της Γερμανίας δεν θεωρούσε την οικονομική Κρίση ως μια μπόρα, αλλά ως μια νομοτέλεια, τότε δεν θα στήριζε τον Νεοφιλελευθερισμό ,που προβοκάρει τον ερχομό της Κρίσης με την επιτάχυνση της κοινωνικής πόλωσης που προκαλεί (=αυξημένεςδυνατότητες διευρυμένης Αναπαραγωγής από τη μιά και δραματικήπτώση της αγοραστικής δύναμης από την άλλη).
3) Η αιτιοκρατία της οικονομικής Κρίσης
Α) Η πρωταρχική αιτία[Οι έννοιες: Αξία,Υπεραξία και απλή Αναπαραγωγή για λόγους σύμπτυξης του κειμένου θεωρούνται γνωστές]. Σκοπός των καπιταλιστών είναι ν’ αυξήσουν όλο και περισσότερο την Υπεραξία,ώστε αφού καταναλώσουν όσο θέλουν, να περισσεύσει ένα μέρος της συγκεντρωμένης Υπεραξίας για νέα Εργοστάσια, για Εργοστάσια μεγαλύτερα,για Εργοστάσια υψηλότερης Τεχνολογίας (διευρυμένη Αναπαραγωγή). Η Υπεραξία όμως δεν αυξάνεται παρά μόνο με μείωση των μεροκάματων σε πραγματικές τιμές (=μείωση της τιμής της Εργατικής Δύναμης κάτω και από την Αξία της, όπως την εννοούν οι καπιταλιστές).Η διαδικασία αυτή πρακτικά σημαίνει αυξημένη Παραγωγή εμπορευμάτων με αντίστοιχη μείωση της αγοραστικής δύναμης της κοινωνίας δηλ σχετική Υπερπαραγωγή προιόντων (θα μπορούσαμε να την πούμε και υποκατανάλωση)Κατ αυτόν τον τρόπο ένα μέρος της Παραγωγής μένει απούλητο, ένα μέρος των Εργοστασίων κλείνει, ένα μέρος του Εργατικού δυναμικού απολύεται και περνά στην Ανεργία. Αυτό είναι η οικονομική Κρίση, η τιμωρία του καπιταλισμού,γιατί με καθυστερημένες παραγωγικές σχέσεις θέλησε να προχωρήσει σε προχωρημένες παραγωγικές δυνάμεις. Η οικονομική Κρίση φέρνει τον καπιταλισμό στα σύγκαλα του.
Β) Η συμπληρωματική αιτία
Ο καπιταλισμός είναι ένα σύνολο ατομικών (ή εταιρικών) Επιχειρήσεων, όπουο κάθε ιδιοκτήτης με βάση αντικειμενικές και υποκειμενικές δυνατότητες του παράγει ό,τι θέλει και όσο θέλει αγνοώντας την παραγωγή των άλλων ιδιοκτητών και αγνοώντας τις δυνατότητες της Αγοράς.Τότε η Αγορά καταναλίσκει ό,τι μπορεί , όσο μπορεί και ό,τι προτιμά και η υπόλοιπη Παραγωγή καταστρέφεται κάθε φορά μέχρι που να προκύψει αυθόρμητα κάποια ισορροπία, η οποία θ’ ανατραπεί και πάλι με αντίστοιχη καταστροφή Παραγωγής.Αυτό λέγεται Αναρχία Παραγωγής και εντείνει και επιτείνει τα αποτελέσματα της οικονομικής Κρίσης.Τόσο η πρωταρχική αιτία ,όσο και η συμπληρωματική αιτία είναι ενδογενείς καταστάσεις του καπιταλισμού και γι αυτό απαλύνονται ή αναστέλλονται,αλλά ποτέ δεν θεραπεύονται.
4) Οι δυνατότητες του Κευνσιανισμού
Ο Κέυνς θεωρητικά παίρνει ένα μέρος του κοινωνικού Πλούτου απ αυτό που πάει στους καπιταλιστές και μέσω των δημοσίων έργων το δίνει στους άνεργους Εργάτες. Τότε αυξάνεται απότομα η αγοραστική δύναμη της κοινωνίας και αρχίζει να κινείται η παραγωγική μηχανή (=αναστέλλεται η επέλαση της οικονομικής Κρίσης).Η εφαρμογή αυτή της Πολιτικής στην πράξη έχει πολύ προσωρινά και πολύ φτωχά αποτελέσματα για τους εξής λόγους:
Α) Σε καμιά περίπτωση οι καπιταλιστές, που διψούν για περισσότερα κέρδη δεν μπορούν να δεχτούν να παρεμβαίνει το Κράτος και μέσω των δημοσίων έργων να τους αφαιρεί ένα μέρος του Πλούτου τους,(=ο καπιταλισμός δεν μπορεί να κινηθεί ενάντια στη λογική του).
Φυσικά το Κράτος σε κάποια στιγμή τους πείθει , ότι αν θεληματικά δεν απαρνηθούν ένα μέρος του Πλούτου τους, τότε αυτό θα πυροδοτήσει καταστάσεις,όπου οι καπιταλιστές σε κάποια στγμή θα τα χάσουν όλα για όλα.Οι καπιταλιστές κατανοούν τον εκβιασμό και δέχονται μια προσωρινή και πολύ λειψή μείωση των κερδών τους, του Πλούτου τους.Πλην όμως με προσωρινά και λειψά μέτρα δεν υπάρχει θεραπεία της Κρίσης ως φαινομένου, αλλά άμβλυνση προσωρινή των συνεπειών μιας συγκεκριμένης Κρίσης
Β) Με δεδομένα μεροκάματα αν το Κράτος πυροδοτήσει την λειτουργίαπολλών άλλων Επιχειρήσεων για να σπάσει την Ανεργία, τότε αυτήη κίνηση θα εντείνει την Υπερπαραγωγή και θα οξύνει περαιτέρω την Κρίση (αν όχι άμεσα, μετά από λίγα χρόνια—γιαυτό βλέπουμε το σύνηθες φαινόμενο να θεωρείται επιτυχημένη μια Κυβέρνηση, γιατί έδωσε πολλές δουλειές και η επόμενη που θα υποστεί της εξ αυτήςτης κίνησης συνέπειες της Κρίσης να θεωρείται αποτυχημένη).Διά ταύτα ο Κευνσιανισμός εφαρμόζεται προσωρινά (=μέχρι να προκληθούν αυταπάτες και να σπάσει η δυναμική του λαικού Κινήματος) αποκλειστικά στις κρατικές υποδομές μακράς πνοής,που δεν έχουν άμεσες συνέπειες στην Υπερπαραγωγή.Όταν όμως θ’ αρχίσουν ν’ αποδίδουν οι μακρόπνοες υποδομές τότε ταφαινόμενα της Κρίσης γίνονται πια ασυγκράτητα.